Devrez Çayı kurudu, çeltik arazileri susuz kaldı

Ülkemizde yaşanan kuraklıktan Devrez Çayı da nasibini aldı. Tamamen kuruyan çay, bölgede çeltik üretimi yapan çiftçileri zor durumda bıraktı.

CHP Çorum İl Başkanı Mehmet Tahtasız, beraberinde CHP Kadın Kolları Genel Başkan Yardımcısı Aliye Timisi Ersever ve parti yöneticileri ile birlikte Kargı İlçesi ve köylerini ziyaret ederek Devrez Çayı konusunda yaşanan sorunları yerinde inceledi.

Tahtasız’ın verdiği bilgiye göre; Kızılırmak’ın en önemli kolu olan Devrez Çayı, 211 km. uzunluğunda, yıl içi ortalama debisi saniyede 8.9 metreküp olan, 3.350 km2 havzaya sahip büyük bir akarsu. Çankırı’nın Orta İlçesi yakınlarında doğup, bir kısım Kastamonu topraklarını da geçtikten sonra Çorum’un Kargı İlçesinde Kızılırmak’a karışıyor.

Yıllardır arazileri bereketlendiren ve çeltik üreticilerinin üretimine önemli katkılar sağlayan Devrez Çayı, son günlerde tamamen kurudu.

3 BİN DÖNÜM ARAZİDE ÇELTİK ÜRETİMİ YAPILAMAYACAK

Kargı İlçesi’nde Devrez Çayından sulanan 3.000 dönümlük çeltik arazisi mevcut. Çeltiğin ekim döneminde çayın kuruması, çiftçileri kara kara düşündürürken, bazı çiftçiler ise çeltikten vazgeçip alternatif ürünlere yöneldi.

Çay yatağındaki su birikintilerinde yaşam savaşı veren balıklar ise elle toplanır hale geldi. Yörenin çeltik üreticileri de üretimlerini nasıl sürdüreceklerini düşünmeye başladı.

Çeltik üreticilerinin mağduriyetine yol açılmaması ve ırmaktaki canlıların korunabilmesi için ilgili kamu kuruluşları tarafından acilen tedbir alınması gerekiyor.

CHP İl Başkanı Mehmet Tahtasız, CHP Kadın Kolları Genel Başkan Yardımcısı Aliye Timisi Ersever, Kargı İlçe Başkanı Hakan Çelik, Yeşilköy Muhtarı Eyüp Aksoy ve Beygircioğlu Köyü Muhtarı Celal Erdoğan ve köylülerle görüşme yaparak yaşanan sorunları yerinde inceledi.

KIZLARYOLU BARAJI RAFA MI KALDIRILDI?

Verilen bilgiye göre; 2012 yılında Devrez Çayı üzerine Kızlaryolu Barajı yapılması planlandı. ÇED raporları ve bilgilendirme toplantılarının ardından yapılan proje, rafa kaldırıldı. DSİ 5. Bölge Müdürlüğü Devrez Çayı üzerinde Çankırı, Kastamonu ve Çorum’un Kargı ilçesinde 5 cazibe, 4 adet pompaj ile toplamda 15 bin 860 hektar alanın sulanmasını planladı. 19 Mayıs 2017 tarihinde AK Parti Milletvekili Lütfiye İlksen Ceritoğlu Kurt, Kızlaryolu barajının 31 Mayıs 2017 tarihinde ihalesinin yapılacağını müjdeledi fakat henüz bir çalışma yapılmadı.

Kızılırmak’ta devletin yaptırdığı 2 adet pompa var. Her bir pompa 1500 dönüm arazinin sulanması için kullanılıyor. Köylüler bu pompalar aracılığıyla sulama yapıyor. Çeltik ekim dönemi olduğu için de mevcut pompa yetersiz kalıyor. Bu durumda çiftçiler pompadan yararlanamıyorlar. Bölgede şu ana kadar 500 dönümlük çeltik ekimi yapıldı. Arazilere gübre atıldı, sulanması gerekiyor, ancak su yetmiyor. Arazilere ekim için toplam 1 milyon 200 bin liralık masraf yapıldı. Çeltik ekimi yapan Yeşilköy, Dereköy ve Çakırlarlı üreticiler, ek pompa yapılmasını ve mağduriyetin giderilmesini istiyor.

Kızılırmak’tan su alan pompalar yetersiz olduğu gibi, ayrıca Yeşilköy ve Dereköy’de 30 bin liralık borcundan dolayı çalıştırılamayan pompa var.

2020 yılında yapılan başvuruya rağmen 2. pompa devreye sokulmadığı için çiftçi perişan durumda. Çiftçiler, 2022 yılında da aynı sorunu yaşamak istemiyor ve gerekli önlemlerin bir an önce alınmasını talep ediyor.

ÇİFTÇİNİN MAĞDURİYETİ GİDERİLMELİ

Bu arada Yeşilköy’de bazı üreticiler, Devrez Çayı’nın kuruması üzerine çeltik üretiminden vazgeçerek arazinin boş kalmaması için kavun-karpuz, biber ekimi yapıyor. Çiftçiler, pompanın arızalı olması nedeniyle sebzeleri taşıma su ile sulayacaklarını söyledi.

Köy halkı, Devrez Çayı’nda yaşanan su sıkıntısının büyük bir mağduriyete yol açtığını belirterek, Tarım Kredi, Ziraat Bankası gibi kurumlara olan borçların ertelenmesini ve ileriki dönemlerde taksitlere bağlanmasını, bölgenin su sorununun acilen çözülmesini istedi.

CHP İl Başkanı Mehmet Tahtasız, çeltik üretiminin Çorum için son derece önemli olduğunu, çiftçinin su sorununun bir an önce çözülmesini isteyerek, “eğer problemin çözülmesi gecikirse önümüzdeki yıllarda da çeltik üretimi tehlikeye girer, çiftçimizin mağduriyeti daha da artar. Hiç olmazsa önümüzdeki yıl aynı sorunların yaşanmaması için mağduriyeti giderici önlemler en kısa süre içinde alınmalıdır” dedi.

Tahtasız, sorunları ve talepleri başta Valilik, DSİ olmak üzere ilgili kurumlara ileteceklerini ve çözümün takipçisi olacaklarını söyledi.