‘Bağışlanan bir organa, bir gün sizin de ihtiyacınız olabilir’

Kargı Toplum Sağlığı Merkezi, 3-9 Kasım tarihleri arasındaki Organ Bağışı Haftası sebebi ile açıklama yaparak, organ bağışının önemine dikkat çekti. Ülkemizde organ bağışı ve organ nakli sayılarının yetersizliğinin, organ yetmezliği nedeniyle tedavi görmekte olan birçok hastanın organ beklerken hayatını kaybetmesine neden olduğuna dikkat çekilen açıklamada, “Hastaların yaşam süresi ve kalitesinde, ülke ekonomisi ve işgücünde ağır kayıplara yol açan söz konusu organ yetmezlikleri önemli bir sağlık sorunu olarak gündemdeki yerini korumakta olup, organ bağışı ve nakli sayılarının artırılması Sağlık Bakanlığı’nın öncelikli hedeflerindendir” denildi.

Bağışlanan bir organa bir gün her gün ihtiyacının olabileceğinin altının çizildiği açıklamada, organ bağışının önemi ile ilgili şu bilgiler paylaşıldı: “Bu bağlamda ülkemizde her yıl kutlanmakta olan “3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası” kapsamında halkımızı organ bağışında bulunmaya davet ediyoruz.

ORGAN NAKLİ NEDİR?

Vücutta görevini yapamayan bir organın yerine canlı bir vericiden veya ölüden alınan sağlam ve aynı görevi üslenecek bir organın nakledilmesi işlemidir.

ORGAN BAĞIŞI NEDİR?

Bir kişinin hayatta iken serbest iradesi ile tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarının başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesi ve bunu belgelendirmesidir.

NAKİL YAPILABİLECEK DOKU VE ORGANLAR HANGİLERİDİR?

Ülkemizde nakil yapılan organlar; Böbrek, Karaciğer, Kalp, Akciğer, Pankreas, İncebağırsaktır. Nakil yapılan dokular ise; Kemik, Kemik iliği, Kornea, Kalp kapağı, Deridir.

HER ÖLÜMDEN SONRA ORGANLAR ALINABİLİR Mİ?

Organ bağışı yapılsa bile her ölümden sonra organ nakli mümkün değildir. Yalnızca hastane yoğun bakım ortamında tıbben ölümü gerçekleşen insanlardan organ nakli yapılabilir.

ORGAN NAKLİ KİMLERDEN YAPILIR?

Organ ve doku nakli, canlıdan ve kadavradan olmak üzere iki şekilde gerçekleştirilebilmektedir.

1- Kadavra donör (verici) : Yoğun bakımda tedavisi devam ederken, beyin ölümü denilen geri dönüşümsüz beyin hasarı gelişmiş hastaların organları bağışlandığı taktirde, bunlar kadavra donör olarak tanımlanmaktadır.

2-Canlı donör: Organ nakli gereken hastanın yakın akrabaları veya diğer bireyler doku, kan grubu vb. uyumu mevcut ise organ bağışında bulunabilmektedir. Bunlar canlı donör olarak tanımlanmaktadır. Böbrek ve karaciğer canlıdan nakil yapılabilen organlardır.

BİR ORGAN HERKESE NAKLEDİLEBİLİR Mİ?

Bir organın hiçbir özellik aranmadan herhangi birine nakledilmesi söz konusu değildir. Organ naklinde alıcı verici olacak kişilerin kan grubu ve doku uyumları önem arz etmektedir. Alıcı ve vericinin doku uyumları testlerle belirlenir en yüksek doku uyumunda cerrahi işlem gerçekleştirilir. Ayrıca doku uyumunun yanı sıra nakille verilen bağışıklık önleyici ilaçlarla (İmmunsuppresive) ameliyat başarısı yükselir.

KİŞİ ÖLMEDEN ORGAN NAKLİ KARARI ALINABİLİR Mİ?

Tıpta en temel ilke her bireyin kendi yaşam hakkı olduğu ve trilyonda bir yaşama dönüş şansı bile olsa bu şansın sonuna kadar kullanılması gerektiğidir. Hastane yoğun bakım ortamında doktorlardan oluşan bir ekip tarafından tıbbi ölüm kararı verilmeden organ nakli düşüncesi asla gündeme gelemez.

DİNEN BİR SAKINCA VAR MIDIR?

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, organ bağışını insanın insana yapabileceği en büyük yardım olarak tanımlanmıştır. 6.3.1980 tarih 396 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir. Diğer İslam ülkelerinde ve bütün büyük dinlerde de benzer kararlar mevcuttur.

ORGAN BAĞIŞI İÇİN YAŞ SINIRI VE ÖZELLİK ARANIYOR MU?

18 yaş ve üzeri akli dengesi yerinde olan herkes organ bağışı yapabilir ve organ bağışı kartı sahibi olabilir.

ORGANLARIMIN BİRİNE SATILMA İHTİMALİ YA DA BELİRLİ KİŞİLERE ÖZELLİKLE VERİLME DURUMU VAR MIDIR?

Kişilerin bir bedel karşılığı organlarını vermeleri 2238 sayılı yasaya göre yasaktır. Bağışlanan organlar, bu konuyla ilgilenen Ulusal Koordinasyon Sistemi tarafından tıbben acilliği ve doku uyumuna göre en uygun alıcıya nakil edilir. Bu belirlemede zengin, fakir, ırk, cinsiyet vb. ayrımlar kesinlikle yapılmaz. Unutmayın! Bağışlanan bir organa, bir gün sizin de ihtiyacınız olabilir.”